STRUKTURA TAEKWONDO
Taekwondo to koreańska sztuka walki i narodowy sport, jest niezmiernie
dynamiczną dyscypliną, która dzięki pracy wielu mistrzów - nauczycieli oraz
trenerów w ciągu zaledwie 40 lat ewoluowała od mało znanej, regionalnej sztuki
walki w kierunku pełnoprawnego sportu olimpijskiego.
Taekwondo jest jednolitym systemem walki, w skład którego wchodzą ściśle
określone postawy i ruchy kształtujące każdą część ciała w sposób systematyczny
i naukowo kontrolowany. Jego podstawę tworzą ćwiczenia formalne (poomse), walka
(kyorugi), techniki samoobrony (hosinsul) oraz rozbicia twardych przedmiotów (kyokpa).
Należy doskonalić się we wszystkich tych elementach, gdyż tylko w ten sposób
można poznać taekwondo. Jeśli ktoś ćwiczy tylko walkę sportową i twierdzi, że
zna taekwondo, jest jak przysłowiowy ślepiec trzymający słonia za ogon i
twierdzący z całym przekonaniem, że słoń jest podobny do kawałka sznurka.
Poomse - sztuka ruchu
Są to ćwiczenia obowiązkowe opracowane przez mistrzów taekwondo w
celu przekazania wiedzy o sztuce walki oraz własnych interpretacji tej sztuki.
W poomse występują harmonijnie połączone wszystkie techniki obrony i ataku o
wzrastającym stopniu trudności, kształtujące umiejętności walki z jednym lub
wieloma przeciwnikami. W ten sposób uczeń może ćwiczyć różne techniki ataku i
obrony bez realnego przeciwnika i bez niebezpieczeństwa kontuzji. Kolejność
ruchów jest ściśle określona i przebiega według ustalonego diagramu kroków.
Poomse stanowią podstawowy element egzaminu na kolejne stopnie szkoleniowe lub
mistrzowskie. Uczeń ma prawo przystąpić do nauki kolejnego ćwiczenia formalnego
dopiero po opanowaniu poprzedniego. Zgodę na to musi wyrazić nauczyciel.
Kyorugi - walka
Taekwondo jest sztuką walki. Wszystkie ćwiczenia są tak opracowane,
aby przygotowywały do niej ucznia. W taekwondo istnieją dwa rodzaje walki -
sterowana i wolna.
Walka sterowana (machuo kyorugi) przebiega według ustalonego z góry
schematu. Jest to zbiór konkretnych ataków i ściśle określonych technik obrony
po wykonaniu trzech kroków (sebon kyorugi), dwóch kroków (dubon kyorugi) i
jednego kroku (hanbon kyorugi). Walka sterowana z wykonaniem jednego kroku
pozwala na ćwiczenie różnych rozwiązań technicznych i uników we wszystkich
kierunkach a błędy i niedokładności w wykonaniu mogą być natychmiast korygowane.
Ten rodzaj walki uczniowie muszą opanować do perfekcji, zanim będą gotowi do
ćwiczeń wolnej walki.
W wolnej walce ćwiczebnej (yonsop kyorugi) nie ma już sztywnych
ćwiczeń z partnerem - wyimaginowany przeciwnik, przed którym uczeń bronił się w
poomse, jest teraz realny. Wszystko na co decyduje się przeciwnik, musi być
dostosowane do aktualnej sytuacji. Walczący musi decydować samodzielnie i
błyskawicznie. Powinien unikać wszelkiej jednostronności w stylu walki,
wyczerpać wszystkie możliwe kombinacje i wyprowadzać kontrataki.
Natomiast walka sędziowana (jayu kyorugi) podlega pewnym ścisłym regułom
sportowym. Toczona w kontakcie i trwająca trzy rundy po trzy minuty wymaga od
sportowca dużych umiejętności technicznych, żelaznej kondycji, błyskawicznych
reakcji i olbrzymiego zaufania do własnych możliwości.
Hosinsul - sztuka samoobrony
Hosinsul jest zbiorem rozwiązań technicznych składających się z
uderzeń, dźwigni i rzutów mających na celu obronę przed atakującym
przeciwnikiem, nierzadko uzbrojonym w kij, pałkę, nóż lub pistolet. Hosinsul
wymaga najwyższego stopnia koncentracji uwagi, szybkości reagowania i
umiejętności wczuwania się w zamiary przeciwnika. Poznawane techniki muszą być
opanowane do perfekcji. Tylko wtedy będą skuteczne. Broniący powinien starać się
odnaleźć i skutecznie zaatakować nieosłonięte punkty witalne przeciwnika. Obrona
powinna odpowiadać rodzajowi ataku oraz uwzględniać warunki fizyczne broniącego
w odniesieniu do warunków fizycznych atakującego.
Kyokpa - sztuka rozbić
W praktyce niemożliwe jest użycie skumulowanej siły wobec
kogokolwiek bez groźby poważnego zranienia czy nawet zabicia. Dlatego
wprowadzono rozbijanie desek, tłuczenie cegieł i kawałków skał jako dowodu na
zdolność skutecznego koncentrowania siły w jednym punkcie.
Umiejętność rozbijania twardych przedmiotów jest najbardziej znaną i często z
nim utożsamianą częścią sztuk walki. Stało się tak za sprawą pierwszych
instruktorów karate i taekwondo, którzy na licznych pokazach demonstrowali
przede wszystkim rozbijanie desek, cegieł i kamieni, gdyż to najłatwiej
przemawiało do widzów żądnych sensacji. Naprawdę zaś kyokpa zalicza się do
najmniej praktykowanych elementów taekwondo. Właściwie nigdy się go nie trenuje.
Wynika on w sposób nieunikniony z innych ćwiczeń treningowych. Nie należy jednak
przystępować do rozbić zbyt wcześnie, gdyż przy brakach w opanowaniu techniki
uderzeń może się to zakończyć bolesną kontuzją. Umiejętność rozbijania polega
przede wszystkim na opanowanej do perfekcji technice i szybkości wykonania.
Ważna jest też znajomość struktury rozbijanego materiału oraz odpowiedzenie
nastawienie psychiczne. Siła fizyczna ma mniejsze znaczenie. Często wykonuje się
rozbicia, np. deski w wyskoku połączonym z obrotem ciała lub też deski
podrzuconej w górę. Wtedy liczy się głównie perfekcja techniczna i szybkość.
Materiały zaczerpnięte z książki Kyong Myong Lee i Dariusza
Nowickiego
"TAEKWONDO - sport olimpijski i sztuka samoobrony" |